Work and travel

trarenderu

Arka Plan Feke'de

Katran (Sedir) Mantarı

(03.02.2015)

 

Saygıdeğer ARKA PLAN ailesi, yaşanmışlığı ile yine bir arka plan hikayesi ile karşınızdayız. Aslında iklimi soğuk ama insanları sıcacık. İlk ziyaretimi 2006 yılında kalabalık bir grupla gerçekleştirip fotoğrafladığım, yıllar sonra farklı bir ARKA PLAN'la karşıma çıkan şirin ilçemiz FEKE.

Bereketli topraklarımızın merkezine yaklaşık 115 km uzaklıkta, kuzeyde Torosların en çok kırılan, sarp, engebeli, dağlık ve ormanlık sahasında yer alan bir bölge. Dar ve dik vadiler arasından akan akarsular, bu şirin ilçede düzlükler oluşturmaz. Bitkisel üretimde arazi sıkıntıları vardır. Buna rağmen ürün çeşitleri çok fazladır. Başlıca geçim kaynağı hayvancılık ve ormancılıktır. Feke adeta bir yayla diyarıdır. Bölgede su sıkıntısı yoktur. İlçe ormanlık alanları ve doğal güzellikleri ile ayrı ve haklı bir üne sahiptir. Bölgemizde dünya da eşine az rastlanacak bir durum olan ikiz çınarlar görülmektedir. Bu çınarlar zamanla birbirine kaynaşarak harika görüntüler oluşturmaktadırlar.
Konu dönüp dolaşıp, mantardan açılınca, "Niyazi hocam öyle bir mantar var ki katran/sedir ağaçlarının kenarında yetişen, lezzeti ile keyfi, içindekileri ile şifayı aşılayan bir bitki. Öyle kolay kolayda bulunmaz. Yılda bir kez kısa sürede görülür. Sonra soğuklar başlar ve yok olur." dedi değerli öğrencim Hasan Dayanıklı.

Halk arasında katran mantarı, genelde ise sedir mantarı olarak adlandırılır. Ekim aylarında yağmurların başlamasıyla ortaya çıkar ve kasım ayında aşırı soğukların başlamasıyla (toprakta don olayı yaşanmaya başlayınca) kaybolur. Katran (sedir) ağaçlarının bol olduğu alanlarda yetişen mantar, Feke ilçesine bağlı Bahçecik, Çandırlar, Çondu, Değirmendere, Gürümze, Hıdır Uşağı, Kaleyüzü, Konakkuran, Mansurlu, Musalar, Ortaköy, Ormancık, Oruçlu, Şahmuratlı ve Tortulu mahallelerinde bol miktarda bulunabilmektedir. Kısa süren hasat dönemi genelde 30 ile 45 gün sürmektedir. Ama yine belirtmek isterim ki soğuklar bu sürenin kısa ve ya uzun olmasını belirler.

Yöre Halkı tarafından tarafından toplanan mantarlar, Feke ve Kozan'a oradan Adana, Mersin ve İzmir'e gönderilir. Son olarak Japonya ve bazı Uzak Doğu ülkelerine ihraç edilmektedir. Japonya ve Uzak Doğu ülkelerinde lüks restaurantlarda çok özel yiyecek türü olarak servis edilmektedir.

Doğal mantar ilaç ve kimya sanayiinde kullanılıyor. Dünyada eşine az rastlanır bir bitki türü olduğundan bulmak da oldukça güç. Sedir mantarı bazı kanser hastalıklarının tedavisi için ilaç yapımında kullanıldığı gibi kimya sanayisinde de kullanılmaktadır.

Bu yıl ilk kez katılıp görüntülediğim bu hasat dönemi için orada pişirilip yenen bu mantarın lezzetini tadıp hissedince bereketli topraklarımın her karışında bizleri hayrete düşürecek bir öykünün var olduğunu birkez daha anladım. Ve yine anladım ki bu bereketli toprakların hikayeleri ne görüntüleme, ne de yazmayla bitmez.

Değerli okuyucular eminim şimdi çoğumuzun aklından: "Yıllardır yanı başımızdaydı ve biz neden böyle özel bir mantarın farkında değiliz." diye geçmiştir. Üzülmeyin bu mantarın, biz bu satırlarla sadece bugünlük arka planını yazdık. Ama biliyoruz ki yöre halkı ve yöreye, emeğe değer vermiş duyarlı insanlar bu yıl, hasatın festival havasında yapılması için hazırlık yapmaktadırlar. Biz de Arka Plan Ailesi olarak orada şimdiden yerimizi almak için bu satırlardan rezervasyonumuzu yaptırıyoruz. Ve yine eminim ki bu şirin ilçemizin mülki amirleri de böyle güzel bir organizasyonda bizlerin yanında olacaktır.