18 Sokak Çıkmazı,

Nacaran Mah. 18 Sokak.
Çıkmaz sokak.
Hiç mi çıkmaz.
Çıkmaz işte yahu.
Bunun hiçi, azı, çoku, var mı?
Bu sokakta kaç kere rastladım bu soruya.

-Birader bu sokak çıkmaz mı? -çıkmaz -hiç mi? çıkmaz...
Nasıl anlatılır bu so­kağın çıkmazı bilemedik. Aslında dedem, Turan Altuntaş’ın Reis Öldü kitabındaki na­mıyla Tenekeci Niyazi Emmi, bu sokağın çıkacağını Mustafa Emmigilin yanından yol geçeceğini ve Cemal Gürsel’e bağlanacağını söylerdi. Babam devam ettirdi. Ona da dedesi söylermiş. Ama bu sokak, Dante gibi ortasında olduğum ömrümde çıkmadı. Pek de çıkacak gibi görünmüyor. Bu sokağın ya çıkarı. Kemeraltı Cami ile kemer yapı­sı olduğu için karıştırılan Tahtalı Cami, Çakmak Caddesini, Cemal Gürsel’e bağlayan sokak. Başta Nacaran ismi geçince şaşırdınız ama eskiden Tepebağ, Kayalıbağ, Naca­ran vs. bir çok sokağa ayrılırmış. Günümüzü bilmem ama hangimizin annesi babası bu sokaktan geçmemiştir ki. Zamanın en önemli alışveriş merkezi Çakmak Caddesi, Lale Pastanesi, Kuyumcu­lar...

Ve sokağın içerisi, bulgurcu ve salçacılar dediğinizde çoğumuzun evinin ihtiyacı karşılanmıştır bu sokakta. Bulgurcu Mehmet ağabey yılların esnafıdır. Köşe dükkanda yıllardır bilumum bakliyat ve salça ihitayaçlarını karşılar. Bir de Yusuf Sürücü vardı eskilerden ama şimdilerde ne yapar bilmiyorum.

Şalgamcı Kızları bilmeyen var mıdır? Remzi Bey’in Hakiki Meşrubatları. Ben Altın Kızlar diyorum. Nesrin, Zeynep, Serap, Havva ve küçük biraderleri Mehmet. Bu sokağın girişinde karşılar sizleri. Eskiden tabla vardı ama şimdilerde ise şartlar onları küçük bir dükkana girdirmiş.

Tahtalı Caminin minaresine en son depremden önce çıkmıştım. Deprem­den sonra ve her tadilatta bir daralma yaşamış minarenin merdivenleri. Kuşbakışı baktığımızda ise 18 yıl öncenin bakışıyla, hiç mi hiç uymayan bir bakış. Betonarme cumbalı tarihi, mistik dokudaki evleri nasılda kapamış...

Bu sokağın insanlarının en büyük heyecanları, çaycı Veysel abinin orada, Adana Demirspor-Adanaspor maçlarının sonuçlarıdır. Tavla oynanarak tartışılan maç­lar. Espiriler, kahkahalar, dalgalar, hepsi ama hepsi ma­sumane yurdum insanının bakış açısıyla harmanlanır.

Berber Cabbar ağabey(2018'de kaybettik), Kebapçı Hürriyet, Köşker Cu­mali ağabey sokağımızın 80’lı yıllarda yerleşenleri olmakla beraber, kalan asli yerlisinin yanı sıra artık beraber ika­met edinen, gerçek sahipleri. Varlıkları daim olsun.

Bu arada geçtiğimiz günlerde erken yaşta kaybettiğimiz Tahtalı Camii müezzini Metin Hocanında sokakta emeği hiçte az değildir. 80'li yılların sonunda tayini bu sokağa çıkmış, yıllarca komşuluk etmiştir. Mekanı cennet olsun...

Bu sokak Çakmak’tan girişte sağdan çıkar mı çıkmaz mı bilemem ama sokağımızın geçmişte vazgeçil­mezleri asla unutulmayacak. Yıkama-yağlama sahibi Sü­leyman amca, ayrancı Kadir emmi, Bor’lu İhsan amca, kömürcü Kerim emmi, bakkal Ömer Amca, terzi Bekir Abi, terzi Kiriş ağam, dişçi Yaşar, Orhan, Asım abiler, Emeti teyzeler, Tabur imamlar, yolun sonu adres tarifi için Gürsesler’in petrolü, kahveci İbrahim abiler, elekt­rikçiler, Çukurova Kireç Mahmut amca, bulgurcu Ertuğ­rul-Fatih Dönmez, Fatih Lokantası Hasan Baba ve daha bir çırpıda hatırlayamadığım birçok isim.

Hatırladınız mı bu sokağı saygıdeğer ağabeyler, ab­lalar, kardeşler... Ömrümün en uzun soluklu sokağı, ha­len ikamet edip, ticaret hayatımı sürdürdüğüm. Kim bi­lir kaçınız: “Evet... ya bu sokak hatırladım”, kiminiz ise: “Evet hatırlıyor gibiyim” demekte.

Pencerende bir sokak bulvarlı.
Odan sıcak.
Ak yastıkta üzüm karası saçlar.
Adamlar paltolu, ağaçlar karlı.
Penceren kalmayacak,
ne bulvarlı sokak,
ne ak yastıkta üzüm karası saçlar,
ne paltolu adamlar, ne karlı ağaçlar.

Ölülere ağlanmayacak,
ölülere ağlayacak gözler kalmayacak ki.
Eller kalmayacak.
Negatif resimcikler dalların altındaki
yok olmuş olan dalların altındaki.
Yok olmuş olan dalların üstünden
o bulutlardır geçen.
                         Nazım Hikmet RAN

Evet sevgili dostlar bu haftaki foto-röportajımızda 18 Sokak Çıkmazı’nı konu aldık. Eski adıyla 18 Sokak olsa da şimdilerde 27040 Sokak olarak anılmakta. Arka Plan üretmeye yıllardır arka planda kalmış hikayelerle devam ediyor. Sevgiyle...